Thứ Hai, 5 tháng 8, 2013

Đường tới màn ảnh liệu còn xa?



Có một điểm đáng tin là nhà văn Thiên Sơn (sinh năm 1972) vốn là người hoạt động trên cả hai lĩnh vực văn học và điện ảnh. Anh từng giành giải thưởng trong cuộc thi tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt Nam, song song tham gia viết nhiều bài phê bình điện ảnh.

Nhà văn Thiên Sơn đã nhiều lần giãi bày nỗi băn khoăn về sự thiếu vắng của mảng phim lịch sử, nhất là phim về các danh nhân. "Điện ảnh về thời cổ đại, trung đại của ta có một khoảng trống, không xứng với lịch sử mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc. Trong đó, với những "người đồ sộ" như Lý Bí, Ngô Quyền, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, Quang Trung…, điện ảnh Việt Nam chưa có phim mang tầm vóc tương xứng"- nhà văn nói.

Về "Thảm án Lệ Chi Viên", Thiên Sơn nói rằng, anh nhận được sự san sẻ lớn của đạo diễn Đặng Nhật Minh, người đã làm phim tài liệu về Nguyễn Trãi vào thời điểm ông được ghi nhận là danh nhân thế giới. Kịch bản này, theo cách nhìn của Thiên Sơn, nếu tới được màn ảnh, tinh thần chính mà nó chuyển tải sẽ là "Vụ án Lệ Chi Viên tru di ba họ Nguyễn Trãi thực chất là một mưu đồ chính trị vào loại độc ác nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Đó là sự xung đột đến đỉnh điểm giữa một bên là nhà nhân ngãi vĩ đại với những lý tưởng cao quý và một bên là thế lực tham danh, tham lợi và không từ một thủ đoạn nào".

Tuy nhiên, bởi Nguyễn Trãi vang danh lịch sử dân tộc và thế giới nên chọn điều gì để kể về ông là cả một vấn đề. Kịch bản hay chưa đủ, mà còn phải có tiền đề thực hành thì mới mong thoát khỏi số nằm trong ngăn kéo. Thiên Sơn chọn cách giao hội vào tuổi 1437-1442, kể từ khi Nguyễn Trãi dứt bỏ việc triều chính về Côn Sơn ở ẩn cho đến khi thảm án Lệ Chi Viên xảy ra. Để tránh những hạn chế vốn dễ gặp phải do điều kiện phim trường, do thiếu vắng sử liệu để có thể mường tượng cụ thể về diện mạo lịch sử, văn hóa (như y phục, bối cảnh…), kịch bản này đã bỏ qua những đại cảnh, chỉ tụ hợp vào những không gian cho phép bộc lộ trong thực tại làm phim.

Cũng do tập trung vào vụ thảm án để làm nổi bật tư tưởng, tầm vóc Nguyễn Trãi, dễ thấy một điều ở kịch bản là từ hình ảnh đầu tiên đến rốt cục đều có cảnh pháp trường dữ dội. Thiên Sơn nhấn kịch bản này chú trọng nghệ thuật tạo ấn tượng, xen kẽ giữa kí vãng và ngày nay. Những nghịch lý của số, mâu thuẫn gay gắt về nội tâm của nhân vật, những cảnh huống trái ngang của lịch sử đều được chú trọng vỡ hoang. Tuy nhiên, chất thơ mộng, vẻ đẹp tâm hồn và tư tưởng của con người nhân ngãi ấy cũng được biểu đạt qua những khuôn hình rung động về thiên nhiên tươi đẹp ở Côn Sơn, nơi mà "Cò nằm hạc lặn nên bầu bạn/Ấp ủ cùng ta thành cái con".

Dẫu biết từ kịch bản đến phim còn xa, đơn giản là cần nhà đầu tư, nhưng chẳng phải chúng ta thực thụ cần những bộ phim về danh nhân lịch sử lớn hay sao…


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét