Bộ Tư pháp không nhấn thành thân của người đồng giới

Không cấm, nhưng không dìm thành hôn đồng giới Ông Dương Đăng Huện cho biết, Bộ Tư pháp đề xuất với Chính phủ huỷ bỏ quy định về cấm hôn phối giữa những người cùng giới tính được quy định tại khoản 5 Điều 10 Luật Hôn nhân và gia đình, mà thay vào đó là “không thừa nhận” việc kết hôn. Nhà nước không nhận việc thành hôn giữa những người cùng giới tính nhưng quy định việc giải quyết hậu quả của việc chung sống như vợ chồng giữa người cùng giới tính thì được áp dụng các quy định về giải quyết hậu quả việc nam, nữ sống chung như vợ, chồng. Ông Dương Đăng Huệ - Vụ trưởng Vụ luật pháp Kinh tế, Bộ Tư pháp. Trước câu hỏi: Có mâu thuẫn hay không khi bỏ quy định cấm người đồng tính hôn phối, nhưng lại không dìm, vậy họ có được đăng ký thành hôn không? Ông Dương Đăng Huệ cho hay: “Cấm và không thừa nhận là hoàn toàn khác nhau, mặc dù không cấm nhưng người đồng tính cũng không được đăng ký thành hôn và vẫn sẽ vận dụng các quy định giải quyết hậu quả nam nữ sống chung như vợ chồng. Hiện, thế giới mới chỉ có 11 quốc gia cho phép người đồng tính kết hôn. Ở châu Á, chưa có quốc gia nào cho phép người đồng tính kết hôn, bởi thế chúng ta cũng phải từng bước ứng dụng các quy định phù hợp với đời sống, chống sự phân biệt, kỳ thị với người đồng giới”. Trước đó, tại hội thảo góp ý sửa đổi luật hôn nhân gia đình do Hội Liên hiệp nữ giới Việt Nam tổ chức sáng 17/7, vấn đề thành thân đồng giới cũng ghi nhận nhiều quan điểm trái chiều của các chuyên gia. Ông Nguyễn Hồng Hải - Trưởng phòng luật pháp dân sự vụ chủ nghĩa pháp luật dân sự kinh tế (Bộ Tư pháp) cho biết, quá trình tổng hợp quan điểm, phần lớn ủng hộ bỏ quy định “cấm kết hôn đồng giới”, nhưng cũng cho rằng chưa nên thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính. “Số đông vẫn cho rằng theo quan niệm truyền thống cũng như thực tế dựng vợ, gả chồng của người Việt hàng ngàn năm nay, quan hệ vợ chồng phải là tình cảm giữa hai người khác giới. Quan niệm đó đã ăn sâu vào tiềm thức của người Việt. Hơn nữa, hôn nhân đồng giới là vấn đề mẫn cảm. Những quan điểm này đề nghị, luật hóa hôn nhân giữa những người cùng giới tính phải có lộ trình”, ông Hải nói. Theo ông Hải, trong bối cảnh quốc tế và trong nước bây chừ, bước đi hạp nhất là quốc gia không nên can thiệp hành chính vào quyền được sống theo bản dạng giới, thiên hướng tính dục của người đồng tính. Người đồng tính cần được trọng trong việc sống chung như vợ chồng cũng như các thỏa thuận trong việc xác lập và giải quyết các vấn đề nảy sinh từ cuộc sống chung. Bên cạnh đó, trong Luật hôn nhân và gia đình cần phải có các quy định để ngăn ngừa thái độ kỳ thị đối với những người đồng tính. Mặt khác, tạo cơ sở pháp lý để giải quyết các quan hệ về tài sản và con (nếu có) trong trường hợp họ sống chung với nhau như vợ chồng. Tuy nhiên, PGS.TS Lê Thị Quý - Viện trưởng Viện Nghiên cứu giới và phát triển thì cho rằng: “Luật Hôn nhân và gia đình bỏ quy định cấm kết hôn đồng giới là đúng, nhưng không cần thiết phải xây dựng khung pháp lý điều chỉnh đối với họ. Luật không cấm, nhưng cũng không thừa nhận, vậy không dìm thì họ không phải là vợ chồng, không cần giải quyết những vấn đề nảy trong quan hệ”. Cho phép mang thai hộ vì mục đích nhân đạo? Bên cạnh đó, trong các dự án luật trình Thủ tướng Chính phủ tới đây, Bộ Tư pháp cũng sẽ đề xuất bổ sung chế định mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Tuy nhiên, để dự phòng, ngăn chặn việc mang thai hộ vì mục đích thương nghiệp, việc cho phép mang thai hộ vì mục đích nhân đạo được thực hành trên cơ sở quy định chém, cụ thể về người mang thai hộ, người nhờ mang thai hộ; hình thức pháp lý của việc mang thai hộ; quyền và trách nhiệm cụ thể của các bên; nghĩa vụ pháp lý (dân sự, hành chính, hình sự) của các bên. Ngoài ra, Bộ Tư pháp cũng đề xuất mở mang thẩm quyền giải quyết việc thuận tình ly hôn, được thực hiện theo hướng đảm bảo thuận tiện về thủ tục cho người dân và trọng ý chí tự nguyện của vợ, chồng trong việc chấm dứt hôn nhân. Theo đó, vợ hoặc chồng có thể lựa chọn giải quyết việc thuận tình ly hôn của mình tại cơ quan đăng ký hộ tịch hoặc tại tòa án, nếu bảo đảm đủ 3 điều kiện: Vợ chồng thuận tình ly hôn; Không có tranh chấp về việc nuôi con chưa thành niên, hoặc cấp dưỡng hoặc chăm sóc con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự, con không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình; Không có tranh chấp về tài sản. Các trường hợp không đáp ứng được 3 điều kiện này thì được giải quyết theo thủ tục tổ tụng tại tòa án. Bộ Tư pháp cũng đề xuất sửa quy định tuổi thành thân của nam giới từ 20 xuống đủ 18 tuổi. Theo đó, sửa quy định tại khoản 1 Điều 9 Luật Hôn nhân và gia đình theo hướng nam, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên mới được thành hôn. Bộ Tư pháp lý giải, quy định như vậy để đảm bảo nguyên tắc bình đẳng giới, song song đảm bảo sự đồng bộ, hợp nhất với quy định của Bộ luật dân sự, luật pháp tố tụng dân sự và một số lĩnh vực hoạt động tầng lớp khác.