Làm mới Tôi có hai quê hương để trở về

Box: Tôi có hai quê hương để trở về Quyết định kết thúc việc “làm thuê ăn lương” cho các tập đoàn thiết bị y tế lớn ở Pháp và Mỹ, anh không thấy tiếc sao? Clement Francois Davant lắc đầu: “Chẳng có gì phải tiếc cả. Như vậy đã đủ rồi, tiền hưu cũng đủ để hưởng một cuộc sống khá thư nhàn ở Việt Nam”. Anh nói thêm: “Hơn nữa, với kinh nghiệm nghề, trở về khi còn sung sức thì vẫn còn nhịp để giúp Việt Nam”. Thật ra, gọi Việt Nam là quê hương của Clement Francois cũng chưa chính xác. Anh kể, ông sơ của anh là người Pháp, sang Việt Nam từ thế kỷ 19 rồi lập nghiệp, lấy vợ sinh con ở đây. Năm 18 tuổi, Clement Francois rời Việt Nam sang Pháp du học và sau đó nhập quốc tịch Pháp. Thành ra, tuy mang danh là Việt kiều nhưng tên họ anh 100% là Pháp. “Tôi có 2 quê hương để trở về”, anh nói. Hiện Clement Francois là chủ toạ Công ty Golden Ideas, chuyên tham mưu đầu tư vào Việt Nam. Anh tốt nghiệp kỹ sư ngành máy phóng xạ tại Paris. Từ sau khi ra trường cho đến năm 1993, anh làm trong bộ phận kỹ thuật tại các tập đoàn kinh dinh thiết bị y tế, chuyên về máy phóng xạ. Nơi anh gắn bó lâu nhất cho đến ngày rời khỏi Pháp là Tập đoàn CGR-mev. Trong 2 năm 1994 và 1995, trước khi về Việt Nam, anh chuyển sang làm đại diện tại châu Á cho một tập đoàn chuyên kinh doanh thiết bị y tế của Mỹ (có văn phòng ở Singapore). Anh biết bản thân không hề học y học, song kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực thiết bị y tế đã vô tình gắn kết anh với ngành này một cách sâu sắc. Thậm chí, anh có thể nói vanh vách các bệnh lý phải sử dụng máy xạ trị, không thua gì bác sĩ chuyên khoa. Chính công việc này đã gắn anh với nhiều bệnh viện nức tiếng ở Pháp và một số nước châu Âu. Sau khi trở về Việt Nam được vài năm, Bệnh viện Việt Pháp (FV Hospital) đã mời anh làm giám đốc kỹ thuật khi họ cần đầu tư mua máy móc thiết bị. Chuyên môn vững, có nhiều kinh nghiệm làm việc cho tập đoàn kinh dinh thiết bị y tế lớn song sau 14 năm về Việt Nam, theo anh, nhịp được cống hiến, phục vụ không cao. “Đối với những người như chúng tôi, khi đã quyết định về nước, mong muốn được cống hiến và thực hiện giấc mơ trước ngày rời quê hương cao hơn nhiều so với mục tiêu kiếm tiền. Đa số đã có tài chính ổn định và muốn áp dụng những kinh nghiệm học hỏi ở nước phát triển giúp quê nhà. Tuy nhiên, điều này không dễ”, anh kết luận. Hiện một số dự án anh cùng làm với các nhà đầu tư vẫn chưa trót, như dự án đầu tư xây dựng một trọng điểm hồi phục chức năng tại Đà Lạt, hay dự án đầu tư trang thiết bị tại một bệnh viện lớn ở TP.HCM. Không muốn tiết lộ chi tiết, anh chỉ tóm lược: “Một dự án ra đời trong khủng hoảng kinh tế toàn cầu, cái kia lại thiếu mặt bằng rộng để khai triển, đang tìm vị trí khác. Tuy nhiên, qua thời khó khăn, 2 dự án sẽ được tiếp, chỉ hơi muộn so với kế hoạch ban đầu”. Qua tư vấn cho nhiều dự án tại các bệnh viện, điều Clement Francois quan hoài nhất là tình trạng thiếu nhân sự giỏi để vận hành và sử dụng các máy chiếu xạ đương đại tại Việt Nam. “Thế giới đổi thay mỗi ngày, máy móc theo đó cũng đương đại hơn. Tuy nhiên, không giống như một chiếc máy, muốn đương đại hơn chỉ cần được nghiên cứu sản xuất là xong, con người nếu không có nơi đào tạo bài bản, không có thiết bị tốt để tập sự ứng dụng thì khó mà chuyên nghiệp được”, anh san sẻ. Một trọng tâm đào tạo kết hợp chữa trị tại Việt Nam là ước mơ lớn nhất của anh giờ. Tuy nhiên, anh tỏ tường: “Hiếm có nhà đầu tư tư nhân nào chịu bỏ vốn để xây dựng trọng tâm như vậy bởi vốn đầu tư lên đến hàng chục triệu USD và thời gian thu hồi vốn dài. Tại các nước phát triển, Chính phủ phải tự đầu tư. Những hào kiệt y khoa của họ cũng từ các trọng điểm này mà ra”. Về kế hoạch sắp tới của mình, Clement Francois cho biết sẽ tiếp chuyện tham vấn những dự án dở dang và có thể dự giảng dạy tại một bệnh viện, trường nào đó trong lĩnh vực kỹ thuật y tế cao. Sau 14 năm trở về sống ở Việt Nam, anh cho biết, bản thân không lo âu về kinh tế gia đình bởi lương hưu và việc tham mưu “vừa làm vừa vui” cũng đủ để anh sống khá thoải mái. “Khi quyết định thôi làm thuê ăn lương cho những tập đoàn kinh dinh lớn, tôi đã có nguồn tài chính đủ để tự tin về đây sống và đi làm... Không ăn lương”, anh nói. Đã chia tay người vợ ở Pháp từ đầu những năm 80, sau khi về nước, năm 1995, anh có cơ duyên đi thêm bước nữa với một người nữ giới Việt Nam và đến nay vợ chồng anh có thêm cô con gái xinh đã 10 tuổi. Người đàn ông nay đã bước qua tuổi lục tuần có khái niệm về hạnh phúc thật bình dị: “Là không mong ước quá xa những gì ngoài tầm với, là hài lòng và an nhiên với những gì mình đang có trong tay”. Clement Francois có lối nói chuyện tự tín phóng khoáng. Anh tụ hội nghe mỗi câu hỏi, rồi tự diễn giải theo nghĩ suy của mình chỉn chu đến từng chi tiết nhỏ. Khi chúng tôi đề nghị anh để phóng viên ảnh chụp một số kiểu ảnh phục vụ cho bài, nghĩ suy một lát, anh gạt: “Chụp hôm khác đi. Tôi thích những tấm hình gắn với không gian nào đó có ý nghĩa”. Hôm sau, anh hẹn tại một địa chỉ trên đường Trần Hưng Đạo, quận 5 với lời nhắn nhủ: “Có thể cô sẽ bất thần, địa chỉ này khá thích đó!”. Đúng là một bất thần hích. Địa chỉ anh muốn chụp hình chính là phần mộ của học giả Trương Vĩnh Ký (Petrus Ký), người thông tỏ 26 thứ tiếng nói và có công lớn trong việc truyền bá chữ quốc ngữ trong thời kỳ Pháp thuộc. Và Clement Francois Davant chính là cháu bên ngoại đời thứ 4 của vị học giả họ Trương này.